CD recensie: Canto Ostinato van Simeon Ten Holt
De Canto Ostinato van Simeon Ten Holt is misschien wel het bekendste Nederlandse hedendaagse klassieke muziekstuk wat er is. Het is zeker geen standaard stuk, alleen al omdat het bijna 3 uur duurt en voor 4 vleugels is geschreven.
Simeon Ten Holt
Simeon Ten Holt is waarschijnlijk de meest succesvolle Nederlandse klassieke componist van Nederland. Hij is geboren in 1923 in Bergen, Noord Holland. Na een tijd in Frankrijk te hebben gewoond om daar muziek te leren is hij teruggekeerd naar Bergen en woont daar nog steeds. Zijn bekendste werk is de Canto Ostinato die voor het eerst in 1979 werd opgevoerd in de Ruïne Kerk in Bergen. Het werd meteen een succes en in 2001 was het zelfs goed voor een gouden plaat.
Canto Ostinato
In meerdere opzichten is de Canto Ostinato een bijzonder stuk. Het is een werk van rond de twee en een half a drie uur. Eigenlijk zijn het allemaal verschillende secties die vloeiend in elkaar over gaan. Daarnaast is het stuk voor 4 piano’s geschreven maar kan ook met minder gespeeld worden. De bekenste uitgebrachte CD van dit stuk is in het Vredenburg in Utrecht opgenomen en wordt gespeeld op vier vleugels die tegenover elkaar staan. Het stuk valt steeds in herhaling en hier en daar worden kleine aanpassingen in de melodie gemaakt waardoor je ongemerkt naar een andere melodie aan het luisteren bent aan het eind van het stuk.
Simeon Ten holt refereert zelf het stuk naar het leven. Een harmonie waarbinnen de regels van oorzaak en gevolg gelden. Het stuk zelf verandert steeds van tonatie, dan weer heel rustig en dan weer heel luid en roepend, maar nooit vervelend voor het oor. Het stuk is een minimalistisch kunstwerk door maar één instrument te gebruiken met wel de volle klanken van vier tegelijkertijd, door veel herhalingen te gebruiken en te werken met verschillen die hij haalt uit zijn eigen zichzelf-opgelegde basismiddelen.
Mening
De CD is perfect voor een zondagochtend of een studeeravond. Het doet je denken aan een zonnige tuin waar bloemen en planten zich aan het warmen zijn in de ochtendzon en tijd bijna stil staat. Het stuk geeft een gevoel van rust, een soort troost dat het leven wel gewoon loopt zoals het loopt en alles vanzelf goed komt. Dit is is ten dele ook de grondslag van Ten Holt z’n bedoeling toen hij het stuk schreef.
Simeons andere werken (Horizon, Lemniscaat, Incantatie IV) na de Canto Ostinato lijken heel er op deze, herhaling en tonaliteit staan centraal. Alhoewel de Ostinato het meest rustig en droevigst klinkt, vind ik het desalniettemin het meest opbeurende werk. Je krijgt een soort uitnodiging tot dromerigheid bij het nummer. Vooral misschien ook omdat dat mag, want je hoeft ook niet met je oren gespitst te luisteren naar solo’s van bepaalde instrumenten zoals bij andere compomponisten, je zal nooit iets missen, of dat is juist de bedoeling. Er gebeurt eigenlijk zo weinig, de veranderingen zijn zo fijn, dat je nooit iets over zal staan of missen bij het beluisteren van het stuk.
Het werk kan vergeleken worden met de hedendaagse house muziek. Die is ook gebaseerd op herhaling met fijne veranderingen die je niet merkt zodat je automatisch wordt meegevoerd naar climaxen en anticlimaxen.
 |